استان باطنه جنوبی:
قلعه رستاق
قلعه رستاق در دامنه کوه سبز در حاشیه دشت باطنه در ولایت رستاق در استان باطنه جنوبی قرار دارد. این قلعه برای اولین بار بر روی ویرانه های فارسی حدود سال 1250 میلادی ساخته شد. ولی بنای باشکوه کنونی در فاصله سال های 1624 تا 1649 میلادی توسط اولین امام یعربی ها بازسازی شد که علاوه بر طبقه همکف دارای دو طبقه دیگر، اقامتگاه ها، انبارهای اسلحه، اتاق های پذیرایی، دروازه ها، مسجد و... زندان ها، چاه ها و سایر تأسیسات می باشد.
در قلعه رستاق چهار برج وجود دارد که در سالهای 1477 میلادی و 1906 میلادی ساخته شده‌اند اولین آنها برج سرخ است که بیش از 16 متر ارتفاع و نه و نیم متر قطر دارد. دومی آن برج باد است. برجی که توسط امام سیف بن سلطان الیعربی ساخته شده که قبر آن در گوشه غربی قلعه است. ارتفاع برج باد 12 متر و قطر آن نیز تغریبا به 6 متر رسیده و با تصویر یکصد مثلث تزئینی احاطه شده است. سوم: برج شیاطین که همچنین توسط امام سیف بن سلطان الیعربی ملقب به زنجیر زمین ساخته شده است ارتفاع برج 18 و نیم متر و قطر آن تقریباً شش متر است و دیوار آن را تصویر پنج مثلث تزئینی احاطه کرده است. برج چهارم برج مدرن یاجدید است که در زمان امامت احمد بن سعید ساخته شده و دارای هشتاد مثلث تزیینی است.
در قلعه رستاق ده توپ وجود دارد. چهار تای آن در برج جدید، سه تا در برج باد و سه تای دیگر در پایین قلعه قرار دارند. همچنین چهار صباح - دروازه - وجود دارد که عبارتند از: صباح الیعاربة - العلعال - الوسطة - صباح تسکین، مساحت قلعه: طول 60 متر - عرض 45 متر - مساحت کل: 2700 متر مربع.
قلعه الحزم
این قلعه در ولایت رستاق در استان باطنه جنوبی واقع شده است و دارای یک دژ نظامی است که یکی از نشانه های دفاعی سنتی عمان مانند دروازه چوبی بزرگ، تونل های فرار مخفی، برج های مستحکم، برج ها و دهانه های توپها در طبقات بالا، محسوب می شود، در بالای ورودی اصلی مکانی برای ریختن روغن یا عسل خرمای جوشیده روی مهاجمان وجود دارد.
این بنا همچنین یکی از شگفت‌انگیزترین شاهکارهای معماری اسلامی عمان به حساب می‌آید که توسط امام سلطان بن سیف بن سلطان الیعربی در سال 1711 میلادی، فرزند امام، ملقب به ثبت سرزمین ساخته شده است. از ویژگیهای این قلعه عدم وجود سقف های چوبی و طاق های مدور ثابت به صورت استوانه ای است که به هم متصل می باشد. عرض دیوارها سه متر بوده و قلعه دارای چندین در بزرگ است که به یک راهرو متصل نمی شود. توپ های پرتغالی و اسپانیایی با برد 70 کیلومتری با وجود پله های مخصوص اسب ها برای صعود در بالای قلعه، علاوه بر گذرگاه های مخفی که هر کدام دو متر عرض وارتفاع دارند، اینها گذرگاههایی هستند که در چهار طرف قلعه برای خروج ازقلعه و ورود به داخل شهر وجود داشته است. همچنین تعدادی اتاق در قلعه الحزم وجود دارد که برای آموزش قرآن کریم و علوم و معارف دینی استفاده می شده است. این قلعه از قنات الحزم عبور کرده و برای استفاده ساکنین و بازدیدکنندگان قلعه می باشد. مساحت کل قلعه 1600 متر مربع است
قلعه نخل
این مکان برجسته‌ترین نشانه باستان‌شناسی ولایت نخل در استان باطنه جنوبی به شمار می‌رود که بر روی تپه‌ای کوهستانی به ارتفاع 200 فوت در دامنه‌های کوه‌های سنگی غربی قرار دارد و تاریخچه آن به قرن هفدهم میلادی بازمی‌گردد. پل دولایه منحنی از زیر آن می گذرد. این قلعه به شدت قوی و دارای ساختاری عظیم است. دارای تعدادی برج بوده که معروف ترین آن ها : برج شرقی، غربی و مرکزی می باشند. در داخل آن دو چاه آب وجود دارد که در سال 170 هجری قمری توسط امام صلت بن مالک الخروصی بازسازی و بهسازی شد. در عهد سلطان قابوس رحمه الله در سال (1990 میلادی) (1411 هجری قمری) به طور کامل بازسازی شد.
قلعه خانه نعمان (بیت النعمان)
این بنا در ولایت برکا در استان باطنه جنوبی قرار دارد که توسط امام سیف بن سلطان الیعربی "قید الأرض" (زنجیرزمین) در بین سال های 1692 میلادی تا 1711 میلادی ساخته شده و در اطراف آن سی هزار نخل و درخت نارگیل کاشته شده است. ساخت آن یکی از دستاوردهای متعدد رنسانس سیاسی و اقتصادی است که عمان در دوره امامان یعاربه شاهد آن بود. ساختمانی مربع شکل مشتمل بر دو طبقه و شامل برج های مدور در هر گوشه است که یکی از این برج ها از سه طبقه تشکیل شده است. این دژ تا چند دهه پیش از مسقط تا رستاق به عنوان محل استراحت چهره ها و سرشناسان و محل برگزاری جشن های رزمندگان بود. امام احمد بن سعید البوسعیدی در سفرهای خود قلعه خانه نعمان را به عنوان استراحتگاه انتخاب کرد.
قلعه برکاء
این بنا یکی از دیدنی های اصلی در ساحل باطنه و در ولایت برکاء و در چند صد متری ساحل دریای عمان قرار دارد. این بنا ساختمانی مستطیل شکل با برج های گوشه ای عظیم و برج چند ضلعی دیگر در ضلع شمالی است که به نظر می رسد در زمان های بعدی به آن اضافه شده است و در پشت قلعه دو برج دیده بانی بازسازی شده وجود دارد که زمانی بخشی از دیوار دفاعی شهر را تشکیل می دادند. این قلعه از سنگ، خشت و گچ ساخته شده که وزارت میراث و فرهنگ عمان آن را در سال 1985 میلادی مرمت کرده و از سال 1990 میلادی از آن نگهداری می کند.
قلعه بیت الفلیج
قلعه بیت الفلیج یک اقامتگاه مستحکم است که در داخل برکاء قرار دارد و توسط حاکم، سید سلطان بن احمد، برای سکونت خانواده خود ساخته است. اندکی پس از سال 1224 ق/1799 م آن را بنا کرد و در سالهای پایانی عمرش آن را مقر اصلی خود قرار داد.
در سالهای زندگی او، چنانکه در سال 1229 ق/1804 م درگذشت، گاه از آن به عنوان استراحتگاه شکار روستایی استفاده می کرد. وی در سال 1229 ق/1804 م درگذشت و سلاطین پیشین گاه از آن به عنوان استراحتگاه و شکارگاه روستایی استفاده می کردند.
پایه های آن از سنگ آهک جامد ساخته شده است نه از ماسه. این خانه یک ساختمان مستطیل شکل به ارتفاع حدود 6.5 متر است که شامل دو برج مدور است که با سنگ ساخته و با گچ بری نقاشی شده است. یکی از برج ها در شمال و دیگری در جنوب شرقی بنا قرار داشته و قطر هر کدام 9 متر است. وزارت میراث و فرهنگ عمان آن را در سال 1990 مرمت کرد و اکنون به تئاتری تبدیل شده است که در آن نمایش های هنری و هنرهای سطح بالای بین المللی برگزار می شود که شامل یک کابین اصلی و یک صحنه است که می تواند بیش از 500 تماشاگر را در خود جای دهد.
نظر شما